نیچ مارکتینگ را می‌توان به‌عنوان زیر گروهی از یک بازار بزرگ‌تر تعریف کرد که هویت، نیازها و ترجیحات منحصربه‌فرد خود را دارد که آن را از بازار کلی متمایز می‌کند. به زبانی بسیار ساده، بازاریابی نیچ یعنی گرفتن گوشهای از بازار و پیاده‌سازی شیوه‌های بازاریابی روی آن. این مدل بازاریابی به‌عنوان بازاریابی گوشهای نیز معروف است. Niche marketing مستلزم بهبود تلاش‌های بازاریابی به سمت شناسایی نوع خاصی از مشتریان و نیازهای خاص آن‌ها است و سپس سعی می‌کند خدمات بهتری برای پاسخگویی به نیاز این مشتریان ارائه دهد که توسط شرکت‌های دیگر این خدمات ارائه نمی‌شود.
در این مطلب آموزشی از مدیااد می‌خواهیم در رابطه با بازاریابی گوشهای یا نیچ مارکتینگ با هم به گفتگو بپردازیم و مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار دهیم.
تعریف نیچ مارکتینگ
ایجاد یک جایگاه متمایز در بازار، کلید ایجاد یک کسب‌وکار کوچک موفق است. دلیل اینکه شما به یک جایگاه نیاز دارید این است که به شما کمک کند روی مشتریان خاصی تمرکز کنید و بهتر بتوانید به نیازهای مشتری پاسخ دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا کسب‌وکار خود را به‌عنوان یک خدمات حرفه‌ای و متخصص مورد توجه جامعه قرار دهید.
راه‌اندازی یک کسب‌وکار خاص می‌تواند چشم‌انداز موفقیت کسب‌وکار شما را افزایش دهد. یک بازار خاص می‌تواند به شما کمک کند زودتر و بهتر توجه مشتری را جلب کنید، پایگاهی وفادار از مشتریان ایجاد کنید و فرصت‌هایی را برای گسترش به بازارهای بزرگ‌تر بازکنید. با استفاده از نیچ مارکتینگ، می‌توانید از کوچک شروع کنید و به‌تدریج رشد کنید و کسب‌وکار خود را بزرگ و بزرگ‌تر کنید. تمام شرکت‌های موفق دنیا از اول در حوزه‌های نیچ کارکرده‌اند و سپس کسب‌وکار خود را رفته‌رفته گسترش داده‌اند.
نمونهای از نیچ مارکتینگ
برای مثال شرکت آمازون که هم‌اکنون یکی از معتبرترین شرکت‌های حوزه فناوری و فروش محصول است کار خود را اول با فروش کتاب آغاز کرد. در سال ۱۹۹۴ جف بزوس و همسرش آمازون را به‌عنوان یک فروشگاه الکترونیکی کتاب رونمایی کردند که در آن بعضی از کتاب‌های خاص را به فروش می‌رساندند. رفته‌رفته آمازون فعالیت خود را گسترش داد و هم‌اکنون به‌عنوان بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی دنیا از آن یاد می‌شود که بالغ‌بر میلیون‌ها کالا دارد و در سراسر جهان روزانه محصول می‌فروشد. البته آمازون پا را فراتر از این گذاشته است و هم‌اکنون در بسیاری از صنعت‌های دیگر پا به میدان رقابت گذاشته است.
نحوه کار نیچ مارکتینگ
با شناسایی یک بازار خاص، می‌توانید از طریق فروش محصولات و خدمات شخصی‌سازی‌شده، به بخشی از یک بازار گسترده‌تر دسترسی پیدا کنید. انتخاب یک بازار خاص مزایای متعددی دارد، یکی اینکه این کار به کاهش تعداد رقبای کسب‌وکار شما کمک می‌کند.
دوم اینکه کسب‌وکار شما تلاش‌های خود را بر روی نوع خاصی از مشتری متمرکز می‌کند که به شما جهت روشن‌تری برای تولید محتوای منحصربه‌فرد یا انتخاب تعداد محدودی از محصولات برای فروش میدهد. با چنین هدف‌گیری نه‌تنها درک بهتری از نیازهای مشتریان خود به دست می‌آورید، بلکه می‌توانید به‌راحتی به رشد برند خود کمک کنید.
مزایای نیچ مارکتینگ برای کسب‌وکار
با تقسیم‌بندی مشتریان خود و تعیین دقیق نوع مشتریانی که برای استفاده از برند و محصولات شما مناسب‌تر هستند، می‌توانید تلاش متمرکزی را برای سرمایه‌گذاری بر افزایش کارایی برند خود آغاز کنید. شما می‌توانید بازار خاص خود را از طرق زیر انتخاب کنید:
- جغرافیا (محله، شهر یا حتی کشور)
- جمعیت‌شناسی (سن، جنسیت، تحصیلات یا سطح درآمد)
- روانشناسی (نگرش‌ها، ارزش‌ها، علایق)
- سطح کیفیت محصول (اقتصادی، دست‌ساز، گارانتی‌دار)
- قیمت (تخفیف‌دار، قیمت متوسط، لوکس)
این استراتژی نیچ مارکتینگ نام دارد و مزایای رقابتی زیر را برای شما به ارمغان می‌آورد:
- وفاداری به برند: با یک بازار خاص، شما با مخاطبان هدف کمتری درگیر می‌شوید. این کار به شما امکان میدهد بر کیفیت خدمات مشتری تمرکز کنید و با آن‌ها روابط پایدار ایجاد کنید.
- کاهش هزینه‌های تبلیغات و بازاریابی: از آنجایی‌که مشتری هدف خود را به‌خوبی می‌شناسید، می‌توانید به‌راحتی بهترین نقاط تماس با مشتریان را ازنظر بازاریابی تخصصی و تبلیغات شناسایی کنید. همچنین از آنجایی‌که شما تبلیغات هدفمندی را برای نیازهای مخاطب هدف خود اجرا می‌کنید، هنگام بازاریابی محصولات و خدمات خود هزینه‌های خود را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهید.
- رقابت کمتر: از آنجاکه شما به نیاز نوع خاصی از مشتریان پاسخ می‌دهید، در مقایسه با شرکت‌هایی که به دنبال بازار انبوه هستند، چیزهای منحصربه‌فرد ارائه می‌دهید. این یک برتری نسبی بهحساب میآید.
- سود بالای بالقوه: از آنجایی‌که شما نیازهای خاص مشتریان هدف خود را برآورده می‌کنید، نوع خاصی از محصول یا خدمات را ارائه می‌دهید که در هیچ جای دیگری این خدمات یا محصولات در دسترس نیست. به‌این‌ترتیب مشتریان شما تمایل دارند برای خدمات منحصربه‌فرد شما بیشتر پول بپردازند.
- نشان دادن تخصص: زمانی که شما یک محصول تخصصی را برای خدمت به بازاری خاص ارائه می‌دهید، درواقع از دیدگاه مخاطب یک متخصص در این زمینه به چشم می‌آیید. این کار باعث می‌شود که به‌عنوان بهترین گزینه برای نیاز مشتری تبدیل شوید. این مهارت‌ها و تخصص‌ها در یک زمینه می‌تواند در جذب مشتریان با نیازهای خاص بسیار مؤثر باشد.
معایب نیچ مارکتینگ
با وجود مزایای زیادی که نیچ مارکتینگ ارائه میدهد اما همچنان با انتقاداتی از سوی متخصصان بازاریابی روبه‌رو است. از جمله معایب این نوع بازاریابی عبارت‌اند از:
- رشد محدود: از آنجایی‌که بازارهای خاص بر زیر مجموعه‌ای از کل بازار تمرکز می‌کنند، تعداد مشتریانی که جذب می‌کنید محدود خواهد بود. به‌این‌ترتیب شما بر حجم تولید کوچک و تعداد کمی مشتری تمرکز خواهید کرد و بنابراین پتانسیل رشد کسب‌وکار خود را محدود خواهید کرد.
- تأثیر منفی بر سود: داشتن مشتریان کم بر کشف فرصت‌های جدید کسب سود نیز تأثیر منفی می‌گذارد. مگر اینکه برای محصولات و خدمات خود قیمت‌های ممتاز ارائه دهید.
- احتمال به وجود آمدن رقابت: الزامات ورود کسب‌وکار به نیچ مارکتینگ اغلب نسبتا کم است و به سرمایه‌گذاری‌های زیادی نیاز ندارد. به‌این‌ترتیب ممکن است یک‌باره شرکت‌های زیادی به فروش این خدمات یا محصولات روی بیاورند و بازاریابی از حالت نیچ خارج شود.
چگونگی راه‌اندازی Niche marketing
برای راه‌اندازی یک بازار نیچ بیش از هر چیزی به تحقیق و بررسی نیاز دارید. تحقیق در مورد بازار و مشتریان هدف برای این کار از اولویت بالایی برخوردار است. مراحل زیر می‌تواند به شما کمک کند تا جایگاه واقعی خود را پیدا کنید و یک بازاریابی نیچ ایده‌آل ایجاد کنید.
تحقیق در مورد جایگاه‌های بالقوه بخش بازار
قبل از اینکه به ایجاد یک کسب‌وکار نیچ بپردازید، باید زمانی را برای تحقیق کامل در زمینه‌های مختلف آن اختصاص دهید. از جمله اینکه آیا واقعا این بازار کمیاب است و کسی دیگری به‌صورت تخصصی آیا روی این موضوع کار می‌کند یا خیر. همچنین شناخت بازار هدف و بررسی اینکه آیا کسب‌وکاری که من می‌خواهم راه‌اندازی کنم اصلا مشتری دارد یا خیر؟
شما باید بررسی کنید که آیا راه‌حلی برای یک مشکل در بازار وجود دارد یا خیر. به یاد داشته باشید که نیچ مارکتینگ باید یک راه حل منحصربه‌فرد برای تقاضای برآورده نشده از سوی مخاطبان خاص شما باشد. همچنین ببینید آیا بخش بازار شما به‌اندازه کافی بزرگ است که بتواند تجارت شما را حفظ کند؟
تحقیق در مورد رقبا
قبل از راه‌اندازی شرکت و ساختن برند خود با روش نیچ، درباره رقبای بالقوه خود تحقیق کنید. همچنین کیفیت خدمات و محصولات خود را با رقبا مقایسه کنید. شما باید از هر لحاظ از آن‌ها بهتر باشید.
نوشتن طرح کسب‌وکار
طرح کسب‌وکار شما طرح اولیه عملیات شرکت شما است که شامل ویژگی‌های محصول، استراتژی قیمت‌گذاری، کیفیت تولید، برندسازی، استراتژی بازاریابی و ویژگی‌های عملیاتی می‌شود. طرح خود را کتبی بنویسید و به تمام جزئیاتی که موردنیاز است در آن اشاره‌کنید.
شناسایی بازار و مخاطبین هدف
یکی از مهم‌ترین قدم‌های نیچ مارکتینگ شناسایی مخاطبین و بازار هدف است. برای تثبیت خود در یک بازار خاص، باید بازار هدف خود را بر اساس ارزش‌ها، باورها و علایق مشتریان خود شناسایی کنید.
بر اساس موقعیت انتخابی شما ازمخاطبین هدف، موقعیت‌هایی مانند سن، حرفه، سرگرمی‌ها، نیازها و ارزش‌ها و… باید درباره مخاطبان هدف خود تحقیق کنید. از آنجایی‌که بازارهای خاص بسیار هدفمند هستند، باید تا حد امکان درباره بازار هدف خود بدانید تا یک پایگاه مشتری سالم ایجاد کنید این کار به شما کمک می‌کند که کسب‌وکار شما رونق بگیرد.
تصمیم‌گیری در مورد خدمات و محصولات
در مورد محصول و خدماتی که بهشدت موردتوجه مخاطبان خاص شماست تصمیم بگیرید. پیشنهاد شما باید بر اساس نیازها، ترجیحات منحصربه‌فرد مشتری تقسیم‌بندی شده شما باشد. همچنین باید مشخص کنید که چه چیزی محصولات و خدمات شما را از سایر محصولات و خدمات موجود در بازار متمایز می‌کند.
به یاد داشته باشید که خدمات یا محصولاتی را باید ارائه دهید که در بازار کمتر ارائه می‌شود. برای بازاریابی یک جایگاه، باید انگشت خود را روی مشکل مشتری خود بگذارید و آن را حل کنید. صنایع موفق، مشکلات مبرم مشتریان را پیدا می‌کنند و کاری را برای حل آن‌ها به روشی راحت، مقرون‌به‌صرفه و به‌موقع انجام می‌دهند.
تعیین جایگاه از لحاظ سودآوری
بسیار واضح است که گر کسب‌وکاری راه‌اندازی کنید و از آن سودی کسب نکنید، خطر از دست دادن سرمایه و تعطیلی کسب‌وکار خود در کمین شما خواهد بود. محصول و خدمات شما باید تقاضای کافی در بازار داشته باشد، موقعیت خوبی در بازار داشته باشد و قیمت مناسبی داشته باشد تا نه‌تنها موجب بازگشت سرمایه شود، بلکه سودآور نیز باشد.
ایجاد یک طرح نیچ مارکتینگ
برخلاف بازاریابی انبوه، نیچ مارکتینگ برای جذب زیرمجموعه خاصی از مشتریان طراحی‌شده است. این کار مستلزم ایجاد بخش کوچکی از بازار است که بتواند نیازهای آن دسته خاص از مشتریان را برآورده کند. برای این کار باید نکات زیر را در طرح نیچ مارکتینگ خود لحاظ کنید.
- اهداف کسب‌وکار خور را برای بازار تخصصی بشناسید.
- نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات خود را بشناسید.
- تشخیص دهید چه کسانی در بازار تخصصی شما رقابت‌های بالقوه شما را دارند.
- پیشنهاد فروش منحصربه‌فرد خود را تعیین کنید که مزایای منحصربه‌فردی است که شرکت شما ارائه میدهد و از رقبا متمایز است.
- بازارها و مشتریان را در بازارهای هدف قرار دهید.
- استراتژی بازار را از نظر محصول، قیمت، تبلیغات، افراد و فرآیند بچینید.
- بودجه کافی را برای این کار لحاظ کنید.
- کانال بازاریابی برای کمپین‌های بازاریابی را برای فروش محصول و خدمات راه‌اندازی کنید.
تست انجام بازاریابی نیچ
قبل از اینکه وارد حالت تولید کامل شوید و یک نیچ مارکتینگ کامل اجرا کنید، باید از طریق آزمایش و تست گرفتن بفهمید که آیا جایگاه شما سودآور است یا خیر. این کار را با معرفی محصول یا خدمات خود به بازار هدف خود با اجرای یک کمپین کوچک شروع کنید. سعی کنید از مشتریانی که اولین خریدها را انجام داده‌اند بازخورد دریافت کنید تا ببینید آن‌ها در مورد خدمات و محصولات شما چه نظری دارند. این کار به شما کمک می‌کند تا پیشنهادات خود را بر اساس طراحی، ارائه خدمات و قیمت‌گذاری اصلاح کنید. با این کار تضمین می‌کنید جریان فروش ثابتی برای شما به وجود میآید.
راه‌اندازی کسب‌وکار به‌صورت کامل بر اساس نیچ مارکتینگ
پس از اینکه مراحل بالا را برای راه‌اندازی کسب‌وکار خود انجام دادید و در مرحله آزمایش و تست گرفتن از کسب‌وکارت خود، سود خوبی کسب کردید می‌توانید کسب‌وکار خود را بر اساس اصول نیچ مارکتینگ به‌صورت کامل ایجاد کنید. برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار موفق، ابتدا باید بخش‌هایی از بازار را شناسایی کنید که از خدمات کمتری برخوردار هستند و محصولات یا خدمات خود را بر اساس آن‌ها تنظیم کنید.
همچنین باید ارزیابی کنید که چگونه می‌خواهید برای این مخاطب خاص بازاریابی کنید و از رقابت خود مطلع شوید و مهم‌تر از همه باید به مشتریان خود گوش دهید، از آن‌ها بازخورد بخواهید و هرگونه اشتباهی را فورا اصلاح کنید.
سؤالات متداول:
نیچ مارکتینگ چیست؟
نیچ مارکتینگ به زبان بسیار ساده به معنی گرفتن گوشهای از بازار است که در آن رقابت بهشدت پایین است و همچنین تقاضا برای آن وجود دارد.
بازار انبوه بهتر است یا نیچ مارکتینگ؟
برای کسبوکارهای کوچک، نیچ مارکتینگ بسیار ایده آل است و دارای مزایایی بسیار بیشتری نسبت به بازاریابی انبوه است. ازجمله رقابت کمتر و پتانسیل سود بالا.
نمونهای از نیچ مارکتینگ؟
فروش کفشهای مخصوص فوتبال یک بخش کوچکی از فروش انبوه کفش و حتی فروش کفش ورزشی است که فقط افراد عاشق فوتبال را مورد هدف قرار میدهد و یک نوع نیچ مارکتینگ بهحساب میآید.
نظر شما نظر خود را وارد نمایید